We hebben perspectief op een aantrekkelijke toekomst’. Tussen alle nieuwsberichten over recorddroogtes, smeltend zomerijs op de Noordpool en endemische vogelgriep viel het bijna niet op. Maar onlangs bracht een brede groep onderzoekers een rapport naar buiten met een opmerkelijk optimistisch verhaal over een klimaatneutraal Nederland in het jaar 2050: ‘Een klimaatneutrale samenleving is geen utopie.’
Stel je voor: dankzij groenere steden en natuurinclusieve landbouw zijn er in de toekomst meer bomen, vogels en vlinders. Uitlaatgassen zijn verleden tijd en dus is de lucht schoner; we ademen makkelijker. Mensen zijn ook gezonder doordat ze meer lopen en fietsen. We reizen minder met het vliegtuig en douchen weliswaar korter – andere veranderingen zijn nauwelijks merkbaar. Een warmtepomp verschilt in essentie weinig van een cv-ketel en ook driedubbel glas went snel.
Het weer speelt een grotere rol. In 2050 voorzien dorpen en steden voor een belangrijk deel in hun eigen elektriciteit met windmolens en zonnepanelen op daken. Dat betekent dat wasmachines en vaatwassers overdag automatisch inschakelen wanneer de zon het meeste schijnt. Als het ook nog eens hard waait slaan batterijparken en elektrische auto’s windenergie op voor later gebruik.
Tweede op wereldranglijst
Die duurzame toekomst ligt binnen handbereik, mede dankzij een aantal recente meevallers. Elektriciteit uit zonnepanelen werd sinds 2010 maar liefst 88 procent goedkoper. Na meerdere succesvolle subsidieregelingen staat Nederland inmiddels tweede op de wereldranglijst zonne-energie per hoofd van de bevolking.
De verkiezingsleus van Mark Rutte uit 2010 dat windmolens ‘op subsidie draaien, niet op wind’, is binnenkort eindelijk gedateerd. Voor de kust van Noordwijk neemt Vattenfall naar verwachting later dit jaar ‘s werelds eerste subsidievrije windpark in gebruik.
De Noordzee blijkt door haar ondiepte, constante wind en korte afstand tot West-Europese industrie uitermate geschikt voor windparken en is op weg om de grootste groene elektriciteitscentrale van Europa te worden. Daartoe sloten Nederland en acht andere Europese landen afgelopen april een akkoord. De meest recente onderzoeken naar een klimaatneutraal Nederland in 2050 concluderen dan ook inmiddels: we gaan het redden!
Dat vereist wel een gigantische verbouwing van Nederland. In de kustgebieden en op zee zullen waterstoffabrieken verrijzen die net zoveel stroom verbruiken als complete steden, zo dicht mogelijk bij de windparken op zee die hen van elektriciteit voorzien. Honderden kilometers aan nieuwe ondergrondse buisleidingen brengen de emissieloze brandstof naar industriële parken.
Nog meer buizen
Fabrieken zelf ondergaan ook kostbare verbouwingen, wat in de praktijk soms een compleet nieuwe fabriek betekent. Dat betekent nog meer dikke ondergrondse stroomkabels, want ook zij elektrificeren. Nog meer buizen, ditmaal voor de CO2 die uit de schoorsteen wordt afgevangen, komen te liggen op de zeebodem naar de voormalige gasvelden onder de Noordzee.
Het gaat om kolossale bedrijfsinvesteringen en overheidssubsidies terwijl tegelijkertijd nog grote onzekerheden bestaan. Juist daarom is het van essentieel belang om zo compleet mogelijke klimaatneutrale toekomstbeelden te hebben, als een bestemming op de kaart waarmee bedrijven en overheden hun routes kunnen uitstippelen.
Die toekomstbeelden zijn bijna compleet. Bijna, want er missen nog twee puzzelstukjes die op geen enkele manier lijken te passen. Rapporten draaien er omheen. De bedrijven die het betreft, zoals DOW, Shell of ExxonMobil, zwijgen er liever over.
Twee specifieke sectoren, samen verantwoordelijk voor een zesde van de landelijke CO2 uitstoot en meer dan honderdduizend banen, zeggen dat ze hun fabrieken, verdeeld over een aantal industrieterreinen, braaf zullen verduurzamen. Maar wie hun plannen bij elkaar optelt ziet dat dat in Nederland simpelweg niet mogelijk is – in geen enkel toekomstbeeld. Sommen die Investico maakte voor de Groene Amsterdammer en Trouw laten duidelijk zien: tenzij ze fors krimpen is voor een duurzame chemie- en raffinagesector geen plek in Nederland.
Bron: https://www.platform-investico.nl/artikel/afscheid-nemen-bestaat-wel/